ساختار طبیعی چوب قَمیش و تأثیرش بر نوازندگی سازهای بادی-چوبیِ زبانه‌دار

یکی از بزرگ‌ترین دغدغههای نوازندگان سازهای بادی-چوبیِ زبانهدار، در اختیار داشتن قمیشی مناسب برای تولید صدایی زیبا است. کیفیت چوب قمیش تأثیر به‌سزایی بر کوک، تمبر و آسان شدن نوازندگی دارد. نوازندگان این سازها به دلیل ناهمگونی کیفیت چوب قمیش در فرآیند تراش و همچنین تغییرات ناگهانی و کیفیت ناپایدار آن با مشکلاتی روبرو هستند. در این پژوهش به بیان مشکلات استفاده از گیاه آروندو‌دوناکس برای ساخت قمیش این سازها و همچنین به بررسی و تحلیل دلایل بروز این مشکلات با تکیه بر مطالعات نظری و آزمایشگاهیِ انجام گرفته بر عملکرد قمیش پرداخته می‌شود. با توجه به ساختار فیبری و ضعیف چوب نی و همچنین غفلت از مطالعات آزمایشگاهی به منظور بررسی آمادگی آن برای برداشت، تشخیص ظرفیت چوب در تبدیل شدن به قمیشی کارآمد یا ناکارآمد را فرآیندی دشوار، زمان‌بر و پرهزینه می‌سازد. از طرف دیگر بررسی جایگزینی گیاه آروندو‌دوناکس با ماده‌ای طبیعی و یا سنتتیک نیز تاکنون بی نتیجه مانده است. ازآنجاکه در ایران اهمیت فن قمیش‌تراشی و ارتباط مستقیم آن با شرایط نوازندگی در کلاس‏های آموزش تخصصی این‌گونه سازها در نظر گرفته نمی‏شود و تربیت نوازندگان بدون در نظر گرفتن اهمیت کیفیت قمیش در اصلاح مهارت‏های نوازندگی صورت می‏گیرد، این نوشتار اولین قدم در طرح اهمیت مهارت قمیش‌تراشی در آموزش حرفه‏ای سازهای بادی-چوبیِ زبانه‌دار به‏ویژه دوزبانه‌ای است.